Brainstormen

Inzetbaar bij

Alle groepswerk waarvan creativiteit verwacht wordt. 

Beschrijving

Brainstormen is een creativiteitstechniek met als doel snel veel nieuwe ideeën over een bepaald onderwerp of vraagstuk te genereren. Het kenmerk van een brainstormsessie is dat het waardeoordeel over de geopperde ideeën wordt uitgesteld totdat ze allemaal zijn opgesomd.

Werkwijze

Schrijf vóór je begint het probleem of de vraag duidelijk op. Begin met ‘Hoe kun je…’ of ‘Hoe kunnen we…’.

De eigenlijke brainstorm:

Verzamel tijdens deze fase zo veel mogelijk ideeën. Verderop vind je een aantal brainstormtechnieken die je op weg helpen. Sommige zijn gemakkelijk, andere wat moeilijker. Kies er eentje of probeer ze allemaal eens uit.

Je hebt nu een hele hoop ideeën verzameld: tijd om de beste daaruit te kiezen. Brainstorm je in groep, dan vraag je aan iedereen zijn vijf favoriete ideeën op te schrijven. Stel vervolgens een top drie samen.

Werk de ideeën verder uit. Maak ze concreter en bedenk wie of wat je ervoor nodig hebt, hoeveel het zal kosten enzovoort.

Er zijn verschillende variaties:

• Brainwriting. Dit is een snelle en eenvoudige brainstormtechniek. Brainwriting kan zowel alleen als in groep. Neem een blad papier en noteer daarop in 10 minuten zo veel mogelijk oplossingen. Elk idee is goed. Schrijf dus alles op en vel nog geen oordeel.
• Schaven. Schaven is een gemakkelijke en snelle techniek als je iets wil veranderen aan een product of dienst. Pas hem alleen toe of in groep. Stel jezelf de volgende zeven vragen over je product of dienst:
  • Kunnen we ons product of een onderdeel ervan vervangen? (Substitueren)
  • Kunnen we nieuwe combinaties maken? (Combineren)
  • Kunnen we het product een andere samenstelling geven, op zijn kop zetten, de volgorde ervan vervangen? (Herschikken)
  • Kunnen we ons product van vorm veranderen, een andere kleur geven, van tijdstip veranderen? (Aanpassen)
  • Kunnen we het product vergroten, lichter maken, vaker aanbieden? (Vergroten)
  • Kunnen we bepaalde onderdelen of functies van het product weglaten? (Elimineren)
  • Kunnen we ons product een nieuw nut geven, er een nieuwe doelgroep mee aanboren? (Nieuw nut)
• Negatieve brainstorm. Een negatieve techniek met een positief resultaat. Deze omgekeerde brainstorm is gemakkelijk uit te voeren, alleen of in groep. Doe een ideeënronde tot die vastloopt en je niets meer kunt verzinnen Bedenk met de groep zo veel mogelijk redenen waarom het niet lukt om het probleem op te lossen. Ga door, fantaseer en overdrijf. Buig al deze redenen om door je af te vragen hoe het wel zou kunnen. Maak zo van de obstakels een kans.
• Bloemassociatie.  Een iets moeilijkere maar erg nuttige brainstormtechniek die je afstand doet nemen van je probleem. Zo ontstaat er ruimte voor creativiteit. Zet het belangrijkste woord uit je probleemvraag in het midden van een groot blad papier. Bedenk associaties en zet ze als bloemblaadjes rond het woord. Gebruik die nieuwe woorden weer als beginpunt om een nieuwe associatie te maken. Ga zo lang door als je wil. Kies een woord als inspiratiebron om nieuwe oplossingen te vinden voor je probleem. Herhaal dit met andere woorden.
• Natuur als inspiratie. Een iets moeilijkere maar leuke brainstormtechniek voor een groep. Een goede techniek ook om out of the box te denken. Op een groot blad papier schrijf je de naam van een willekeurig dier. Eromheen noteer je 8 à 10 woorden die dat dier bij je oproept. Kies een van die woorden. Dat gebruik je als inspiratiebron voor nieuwe oplossingen voor je probleem.
• De superheld. De superheld redt niet enkel mensen in nood, hij helpt je ook met brainstormen. Deze techniek vergt een behoorlijk grote verbeeldingskracht. Maar als je hem eenmaal onder de knie hebt, stap je gemakkelijk af van je meest ingesleten denkpatronen. Neem een held of heldin in gedachten Maak die ‘levend’. Welke bijzondere eigenschappen zijn typisch voor de held? Hoe zou hij of zij het probleem aanpakken? Fantaseer! Vertaal de suggesties naar concrete oplossingen voor het probleem.
• Quickstorm. Kies twee kernwoorden uit je probleemstelling. Maak bij elk woord een lijst van 10 specifieke eigenschappen. Combineer de associaties uit de ene lijst met de andere. Bedenk van hieruit nieuwe ideeën.
• Gekke dingen. Deze creatieve techniek brengt de deelnemers aan de brainstorm ver van het probleem. Creatieve oplossingen gegarandeerd! De ‘gekke dingen’-techniek is eenvoudig toepasbaar in veel new product brainstorms. Pas hem pas in het midden of op het einde van de brainstormsessie toe. Anders haken nuchtere, rationele denkers af. Verdeel de deelnemers van de brainstorm in duo’s. Geef elk duo een volstrekt willekeurig voorwerp dat helemaal niets met de probleemstelling te maken heeft. De deelnemers bestuderen het voorwerp en schrijven er tien eigenschappen van op. Gebruik die als inspiratiebron voor nieuwe oplossingen voor je vraag of probleem. Schrijf alle oplossingen van de duo’s op een flipchart. Tip: een box met vreemde voorwerpen is zo samengesteld. Ga naar een Blokker en pak vervolgens uit elk rek het derde product dat je ziet. Binnen de tien minuten heb je een doos vol met vijfentwintig ‘gekke dingen’.

Benodigdheden

Meestal papier, flipbord en/of whiteboard. Schrijfgerief.

Bron & meer informatie

http://www.12manage.com/methods_brainstorming.html

http://nl.wikipedia.org/wiki/Brainstormen

https://www.flandersdc.be/nl/gids/tools/gps