Deze fase is het kloppend hart van het planningsproces. Terwijl de missie een rode draad door het beleidsplan trekt, de gegevensverzameling het uitgangspunt vormt en de interpretatie van de gegevens de keuzes helpt bepalen, zijn de doelstellingen de eerste link met het concrete werk. Ze leggen de basis voor het beleid en het dagelijks werk, en ze bieden een richtinggevend referentiekader.
“Een doel is een droom met een deadline”. De doelstellingen zijn geen beschrijving van ‘hoe’ de organisatie zal werken in de beleidsperiode. Je kunt ze dus niet formuleren in termen van acties en/of middelen. Ze beschrijven wel ‘wat de organisatie wil/kan/zal bereiken in de komende beleidsperiode’ en welke sporen er getrokken zullen worden. Niet het ‘hoe’ staat centraal, eerder het resultaatgerichte ‘wat’!
Hieruit blijkt al dat er twee elementen heel belangrijk zijn: het ‘resultaatgerichte’ en het ‘wat’. Zij vormen de basis van een goede doelstelling. Vandaar deze definitie: “Een doelstelling is een formulering van een gewenste situatie of verandering, gepreciseerd met gewenste effecten en/of gewenste resultaten.”
Een beleidsplan opmaken voor de komende beleidsperiode betekent meestal geen totale breuk met de vorige. Om continuïteit in de werking van de organisatie te garanderen, is het aan te raden om vóór het formuleren van nieuwe doelstellingen, vast te stellen en af te spreken welke elementen van de werking moeten behouden blijven (om het even of het om operationele doelen gaat, acties of bepaalde ondersteunende processen).
De doelstellingen uit een vorig beleidsplan kunnen een aanknopingspunt zijn voor een nieuw plan. Maak er een overzicht van en ga voor elke doelstelling na of ze verwezenlijkt is. Als dat niet of maar gedeeltelijk het geval is, zoek je een verklaring. Normaal haal je die uit de voortgangsrapportage van de voorbije periode. De organisatie kan hieruit waardevolle lessen trekken. Leg nadien de ‘oude’ doelstellingen naast de nieuwe beleidsuitdagingen. Bij overlappingen kunnen de ‘oude’ doelstellingen gerecycleerd worden.
In dit hoofdstuk staan we stil bij:
Hieronder kan je alvast een schematische voorstelling vinden van de stappen en de beleidsplanningslogica die je zal doorlopen:
